Avasküler Kalça Nekrozu

Avasküler Kalça Nekrozu (AVN) Nedir?

Avasküler nekroz (AVN) femur isimli üst bacak kemiğinin baş kısmındaki yuvarlak kısmındaki deformasyona sebep olan rahatsızlıktır. Hastalık kendini ilk başlarda kalça ağrı ve sızı hissiyle gösterir. İleriki safhalarda ise kalça da güç kaybı ve yürüme zorlukları başlar. Avasküler kalça nekrozu (AVN) olan hastaların hastalığın ilerlemesiyle kişinin yaşam kalitesi ciddi şekilde bozulacaktır. Femur başındaki kanlanma bozukluğu çok az bir kan dolaşımı olan kalça femur başının deforme olmasına, femur başındaki kemiğin ölmesine neden olur. Kemik başları normalde kan dolaşımı vasıtasıyla yıkılıp, yeniden yapılarak bir yenilenme sürecine sahiptir Avasküler kalça nekrozu (AVN) bu sürecin bozulmasına kalça femur başının kendini yenilemesine engel olur. Yeni kemik dokuları üretilemez ve femur başı bozulmaya başlar.

Femur başı bozulması kalça kemiğinde çökme, erime, ve kireçlenmeler görülür devamında femur başındaki yuvarlak kısım bozulup köşeli bir hale gelir kalçanın dönme hareketleri yapısındaki bozulmadan dolayı yapılamaz ve femur başı kalça eklemine sürtünerek ağrı, acı ve hareket kısıtlılığına sebep olur ve kalça eski işlevlerini yerine getiremez.

İstatistiki verilere göre kadınlara oranla erkeklerde görülme sıklığı yaklaşık 8 kat daha fazladır. Ortalamada 30-60 yaş arası grupta görülse de daha erken yaşlarda da görebiliyoruz.

Avasküler Kalça Nekrozu (AVN) Nedenleri Nelerdir?

En belirgin nedenleri femur başında oluşan travmalardır. Trafik kazaları düşme gibi olumsuz durumlar kalça femur başına zarar vererek buradaki kemik yapıya zar verir. Kalça femur başına uygulanan bazı ameliyatlar da femur başında ilerleyen süreçte avasküler nekroz riski ortaya çıkarabilmektedir.

Uzun süre kortizon kullanımına bağlı olarak da kortizonun yan etki olarak femur başındaki kan dolaşımı sürecini bozarak avasküler nekroz a sebebiyet verebiliyor. Kortizon kullanımına ve miktarına çok dikkat etmek gerekiyor.

Kortizon kullanımına bağlı yan etkilerin istatistiğinde bu hastaların yaklaşık %30 unda kortizon tedavisinin sebep olduğu görülüyor. Romatoid artrit de avasküler nekroz’a sebep olabilmektedir.

Diğer nedenler ise kalça operasyonları, aşırı alkol tüketimi, anemi, gut hastalığı da avasküler nekrozu tetikleyen sebeplerdir. Bir kısımda hastadaki sebep ise bilinmemektedir. Kortizon, alkol, operasyon ya da travma geçirmemiş kişiler de de görülebilmektedir. Bu gruptaki hastalarda ise bağışıklık sistemi ve genetik faktörlere bağlı olduğu düşünülse de bilimsel bir veri yoktur.

Avasküler Kalça Nekrozu (AVN) Belirtileri Nelerdir?

Avasküler kalça nekrozu (AVN) belirtileri arasında kalçada hissedilen ağrılardır. Deformite arttıkça ağrıda artar. Hareket kısıtlığı ve kalçada güç kaybı oluşur. Yürümek oturup kalkmak gittikçe çok zor bir hal alır.

Kullanılan ilaçlar bir nebze ağrıyı azaltsa da ilaçla tedavi mümkün değildir.

Avasküler Kalça Nekrozu (AVN) Tedavileri

Avasküler kalça nekrozu tedavilerinde kalça protezleri belli bir grup hasta için zorunludur. Ama ilaçsız ve ameliyat olmadan da yapılabilecek tedaviler mevcuttur. Uygulancak tedavi yöntemine doktorumuzla röntgen, mr ve raporlarınızla kapsamlı bir değerlendirme, fiziki ortopedi muayenesi yapıldıktan sonra sizinle birlikte karar verilir. Başlıca avasküler kalça nekrozu tedavilerini aşağıda inceleyebilirsiniz.

PRP ile Avasküler Kalça Nekrozu (AVN) olan hastaların bir kısmında bunlar yeni başlangıç seviyesinde olan grup için başarılı sonuçlar vermektedir. Prp (platelet rich plasma) hastanın kendi kanından yapılan biyolojik bir tedavidir. Alınan kan santrifüj işleminden geçirilerek hazırlanan trombosit açısından zengin sıvı enjeksiyon yöntemiyle femur başlarına enjekte edilir ve orda bir kanlanma başlatır. Prp ile vücut kalçadaki hasar konusunda uyarılır ve tedavi tetiklenerek femur başlarındaki ölü, çökmüş, erimiş kısımların onarılmaya başlanması sağlanır. İleri seviye olmayan hasta grubu için başarılı bir tedavidir.

Kök Hücre İle Avasküler Kalça Nekrozu (AVN) Tedavisi ise prp ile tedavi edilemeyecek seviyede olan hastalar için uygun tedavidir. Bu tedavi için ameliyathane şartlarında hastanın leğen kemiğinden kemik iliği kaynaklı kök hücre aspire edilerek kök hücre ayrıştırma cihazlarında biyolog tarafından çalışılır ve hazırlanan kemik iliği kök hücresi açısından zengin tedavi materyali hastanın femur başlarına enjekte edilir. Enjekte edilen kök hücreler kemik ve kıkırdak oluşturmaya elverişli hücrelerdir. Bu hücreler femur başındaki hasarı onarmak için kemik hücrelerine dönüşür ve femur başındaki hasarlı, erimiş, çökmüş kısımda bir onarım başlatır ölen hücrelerin yerini alır. Uzun süreli bir tedavidir olumlu etkisi yaklaşık 6 ay boyunca devam eder.

Ameliyat ile Avasküler Kalça Nekrozu (AVN) Tedavisi çok ilerlemiş avasküler kalça nekrozların da ise prp tedavisi, kök hücre tedavisi yeterli olmayacaktır. Hasarlı kısım fazla ve femur başı yuvarlak özelliğini kaybetmiş ise kalçanın dönme hareketini yapabilmesi için kalça açılır köşeli hale gelmiş femur başı traşlanarak kalçanın dönme ve hareket özelliğini geri kazanması sağlanır. Devamında kemik iliği kaynaklı kök hücre enjeksiyonu yapılarak yuvarlak özelliği yeniden kazandırılmış femur başındaki hasarlı dokuların onarımı ve doku iyileşmesi sağlanır. Bu tedavinin amacı hastayı kalça protezi olmaktan tamamen kurtarmak ya da protez öncesi hastaya zaman kazandırmak ameliyatı ve hastanın ağrılı ve zor olan yaşamını daha olumlu bir hale getirmektir.

Protez ameliyatı ile Avasküler Kalça Nekrozu (AVN) Tedavisi ise femur başı traşlanması ve kök hücre ekimi dahi femur başını kurtaramayacak durumda olduğunda yapılır. Hasarlı kısımlar çıkarılarak hastaya kalça protezi yapılır. Hasarlı eklemi protezle değiştirerek hastanın kalçasına yeniden hareket kabiliyeti kazandırılarak ağrı ve hareket kısıtlılığından kurtarılır. Protez e rağmen hala hasarlı kısım var ise proteze ek olarak da kalça eklemine kemik iliği kaynaklı kök hücre ekilerek daha hızlı bir doku iyileştirmesi sağlanabilir.

Avasküler Kalça Nekrozu (AVN) Sık Sorulan Sorular?                    

1- Kalçamda kireçlenme olduğu söylendi her avasküler nekroz hastası mıyım?
Cevap: Kalçadaki kireçlenme avasküler nekroz belirtilerinden birisi olsa da her kireçlenme avasküler nekroz değildir.

2- Kalçam zor hareket ediyor avn teşhisi konuldu ameliyatsız tedavi şansım nedir?
Cevap: Kireçlenme çok ilerlemedi ise kemik iliği kaynaklı kök hücre tedavisi yeterli iyileştirmeyi sağlayabilir.

3- Prp avasküler nekrozda ne kadar etkilidir?
Cevap: Prp ile avasküler kalça nekrozu tedavisi başlangıç seviyesindeki avasküler nekrozlarda kalça eklem başında kanlanma oluşturarak eklemin doğal ömrünü uzatabilir.

4- Protez tedavileri ileri avasküler nekrozlarda mecburi mi?
Cevap: Maalesef çok ileri seviyelerde cerrahi tedaviler zorunludur.